Wellicht dacht je dat rabarber fruit is door de vele zoete recepten waar het in verwerkt is. Maar niets is minder waar, want rabarber is namelijk een heerlijke groente! Die, ondanks dat het een prachtige plant is, vaak nog over het hoofd wordt gezien. Daar ga ik vandaag verandering in brengen, want in dit artikel vertel ik jullie alles over rabarber en waarom de friszure smaak zo heerlijk is in tal van gerechten. Maar ook over de rabarberplant, hoe je ‘m oogst en vervolgens verwerkt tot rabarber recepten. En moet je de stengels nou wel of niet schillen? Dat is wellicht de meest gestelde vraag over rabarber en uiteraard ga ik die ook voor jullie beantwoorden.
Hoe groeit rabarber
Rabarber is een bladverliezende plant uit de duizendknoopfamilie die groeit vanuit een wortelstok en wordt gekenmerkt door zijn, veelal, rode stengels en grote, groene bladeren. Leuk weetje, ook boekweit komt uit deze plantenfamilie. Rabarber is een relatief gemakkelijke plant om te kweken en kan gedijen in de meeste bodemsoorten en klimaten.
Er zijn verschillende soorten rabarber, elk met hun eigen smaakprofiel en kleur. Zo heb je bijvoorbeeld de Frambozenrood rabarber, die bekend staat om zijn dieprode stelen en zoete smaak, en de Red Champagne rabarber. De regel is wel: hoe roder de stengels zijn, hoe zoeter de smaak van de rabarber zal zijn. Ik kook persoonlijk daarom liever niet met groene of groen-rode stengels, omdat ik dan extra zoetstoffen moet toevoegen om ‘m naar mijn smaak te krijgen. Behalve als ik er een hartige rabarberchutney van wil maken, dan ga ik wel voor groen.
Beste tijd om rabarber te eten
Rabarber is een vroege groeier en kan al in het vroege voorjaar worden geoogst, afhankelijk van het klimaat en de regio. In Nederland is de oogsttijd van rabarber meestal van april tot en met juli en de maand mei is toch wel de beste maand. Naarmate het seizoen vordert, wordt de rabarber steeds iets zuurder. Dit komt met name door het oxaalzuur wat in de plant zit. Daarover vertel ik hieronder meer.
Oogsten en verwerken van rabarber
Het oogsten van rabarber is vrij eenvoudig. Pak de steel vast en trek deze voorzichtig naar één kant totdat deze loskomt van de plant. Zorg ervoor dat je niet te veel van de plant trekt, laat altijd zo’n 25 procent eraan zitten, want deze heeft tijd nodig om te herstellen en nieuwe stengels te produceren.
Eenmaal geoogst moet je de rabarber schoonmaken en klaarmaken voor gebruik. Het is belangrijk om de bladeren te verwijderen, omdat deze giftig zijn door de hoge concentratie van oxaalzuur. Snijd de bladeren eraf en snijd ook de uiteinden van de stelen af. Was de stengels vervolgens grondig om eventuele vuilresten te verwijderen.
Rabarberstengels: wel of niet schillen?
Schillen is absoluut niet nodig, zeker niet aan het begin van het seizoen. Het is ook zonde van de kleur, want als je de rode delen weg schilt, zal ook de mooie rode kleur verdwijnen als je er bijvoorbeeld compote van wilt maken. Later in het seizoen kunnen stengels wat stuggere draden krijgen, die voel je al tijdens het wassen en kun je er gewoon af trekken.
Hoe zit het met het oxaalzuur?
Het is algemeen bekend dat rabarber, naast vele gezonde eigenschappen, ook oxaalzuur bevat. In hoge concentraties kan dit giftig zijn, maar dan moet je wel meer dan een halve kilogram per dag ervan eten en dat doet vrijwel niemand. Hoop ik tenminste. Wat oxaalzuur doet, is het verminderen van de opname van calcium in het lichaam. Mensen met nierproblemen of botontkalking moeten er daarom mee oppassen. Maar als jij verder goed en gevarieerd eet dan levert dit geen problemen op. Zoals ik al eerder schreef, zit de hoogste concentratie in de bladeren van de rabarberplant. Daarom eet je deze niet en alleen de stengels, waar de concentratie lager van is. Vroeger werd er trouwens vaak een stukje krijt met de rabarber mee gekookt om het oxaalzuur te neutraliseren. Maar tegenwoordig wordt dit bijna nooit meer gedaan, ik gebruik de krijtjes ook alleen nog maar om mijn rabarber recepten mee op te schrijven ;-).
Bereidingen van rabarber
Rabarber kan op verschillende manieren worden bereid, zowel zoet als hartig. Als je het zoet wilt bereiden, kun je de rabarberstengels gebruiken om compote, jam, crumble, cake of een heerlijke taart mee te maken. Als je het hartig wilt bereiden, kun je het bijvoorbeeld combineren met kip of vis, of het toevoegen aan een salade voor een extra kick. Ook rabarberchutney vind ik fantastisch, omdat de zure smaak van rabarber zo goed combineert met ui, gember en specerijen.
Om rabarber zoeter te krijgen kun je suiker, honing of andere zoetstoffen toevoegen als je het gaat koken. Of ga voor een natuurlijke manier en voeg zoete Hollandse aardbeien toe aan de rabarber tijdens het koken. Die kun je op het laatste moment toevoegen of je kookt ze volledig mee. Mijn favoriete rabarbermoes is met gelijke delen rabarber en Hollandse aardbeien en daar voeg ik voor mijn favoriete smaak nog een lepeltje kristalsuiker aan toe. Wist je trouwens dat rabarbercompote zoeter wordt als deze helemaal is afgekoeld? Eerst in de koelkast zetten dus en daarna pas lekker eten!
Mijn 5 favoriete manieren om rabarber te bereiden
1. Rabarbertaart – een knapperige taart waarin de pure smaak van de rabarber perfect wordt gecombineerd met bladerdeeg, amandel en honing.
2. Rabarbercompote – een eenvoudige manier om de zoete smaak van de rabarber te benadrukken. Het is perfect als topping voor ijs, pannenkoeken of wafels. Of als bijgerecht bij een lente stamppot.
3. Rabarberjam – deze jam met rabarber en aardbeien is gemakkelijk te maken en kan worden bewaard om het hele jaar door van te genieten. Heerlijk op een croissant, als topping op een taart, gecombineerd met vanille vla of ijs op een geroosterd broodje met gezouten boter.
4. Rabarberchutney – een hartige optie die perfect past bij gerookte kip, gegrild vlees of als onderdeel van een kaasplateau. De toevoeging van uien, gember en specerijen geeft het een extra smaakdimensie.
5. Rabarbercake – een heerlijk smeuïge cake waar ik ook nog wat yoghurt aan toevoeg. Deze yoghurtcake met rabarber is ook jullie grote favoriet!
Maar er zijn nog veel meer lekkere gerechten die je kunt maken met rabarber. Hier vind je al mijn rabarber recepten!
Bewaar deze inspiratie op Pinterest
Wil je deze inspiratie over rabarber opslaan zodat je het later makkelijk terug kunt vinden? Bewaar deze foto dan op een van je Pinterest borden.
Tekst: Francesca
Fotografie: DeedyLicious
Stockbeelden: Shutterstock
Bronnen: Verse Oogst, Veggipedia, Voedingscentrum, Fruitbomen.net, Max Vandaag